Η εμφάνιση της πανδημίας φαίνεται ότι είναι σε θέση να αλλάξει πολλές από τις καθημερινές πρακτικές των εκπαιδευτικών, καθώς θέτει περιορισμούς στην επαφή και την επικοινωνία τόσο με τους μαθητές όσο και με το εκπαιδευτικό υλικό. Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε προτάσεις σχετικά με τη διαχείριση πρακτικών που συμβαίνουν μέσα στην τάξη και αφορούν τόσο τους μαθητές όσο και τους εκπαιδευτικούς.
1. Σχολικές εργασίες στο σπίτι
“Να δίνουμε εργασίες στο σπίτι ή όχι;” “Πόσες εργασίες είναι απαραίτητο να δίνουμε;” “Αν δεν δώσουμε εργασίες, θα έχουμε παράπονα από τους γονείς;”. “Χωρίς τις εργασίες στο σπίτι, δεν μαθαίνουν τα παιδιά;”. “Πώς θα αξιολογήσω τις εργασίες;”
Τα παραπάνω αποτελούν μερικά από τα ερωτήματα που διατυπώνουν οι εκπαιδευτικοί σχετικά με το ζήτημα των σχολικών εργασιών στο σπίτι.
Γιατί δίνω εργασίες στο σπίτι;
- Οι εργασίες συμβάλουν αποτελεσματικά στην απόκτηση γνώσης ή στην ανάπτυξη ικανοτήτων κάθε παιδιού: επανάληψη και άσκηση
- Οι εργασίες στο σπίτι θα βοηθήσουν κάθε παιδί: κάθε παιδί θα ωφεληθεί από την εργασία.
- Οι εργασίες στο σπίτι μπορούν να πραγματοποιηθούν από κάθε παιδί: κάθε παιδί θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εργασίας
- Οι εργασίες στο σπίτι συμπληρώνουν τις εργασίες των σχολικών εγχειριδίων: οι εργασίες στο σπίτι είναι περισσότερο αποτελεσματικές ή πιο ενδιαφέρουσες ή ανταποκρίνονται καλύτερα στους επιδιωκόμενους στόχους του κεφαλαίου ή προκαλούν περισσότερο το ενδιαφέρον των παιδιών.
- Οι εργασίες στο σπίτι εμπλέκουν τα παιδιά σε δράσεις, π.χ αναζήτηση πληροφοριών για ένα θέμα.
Πότε δίνω εργασίες στο σπίτι;
- Στο τέλος κάθε ενότητας: πριν το επαναληπτικό τεστ επιλέγουμε ασκήσεις από τα κεφάλαια του σχολικού εγχειριδίου και τις δίνουμε στα παιδιά για εργασίες στο σπίτι.
- Όταν κρίνω ότι όλα τα παιδιά δυσκολεύτηκαν στην κατανόηση μιας έννοιας ή μαθηματικής πράξης ή επιθυμούν να εμβαθύνουν σε ένα θέμα.
- Σε κάποια παιδιά που εμφάνισαν δυσκολίες στην στην κατανόηση μιας έννοιας ή μαθηματικής πράξης: η εργασία στο σπίτι είναι εξατομικευμένη και προσαρμοσμένη στις ανάγκες του παιδιού.
Πόσες και ποιες εργασίες δίνω στο σπίτι;
- Περιορίζουμε τον αριθμό των εργασιών στο ελάχιστο. Τόσες όσες χρειάζεται.
- Φροντίζουμε να δίνουμε εργασίες για το σπίτι από το Βιβλίο Μαθητή και το Τετράδιο Εργασιών.
- Συνδέουμε κάθε εργασία για το σπίτι με έναν διδακτικό στόχο του κεφαλαίου (από το Βιβλίο Δασκάλου).
Πώς δίνω εργασίες στο σπίτι;
Λόγω των μέτρων για την αποτροπή της μετάδοσης του κορωνοϊού, προτείνουμε δυο τρόπους για να δίνουμε εργασίες στο σπίτι:
Ο πρώτος τρόπος: Εργασίες σε έντυπη μορφή
Ο κάθε μαθητής τοποθετεί τη φωτοτυπία στη δική του διαφάνεια με το ονοματεπώνυμό του.
Οι μαθητές συμπληρώνουν τη φωτοτυπία, την παραδίδουν στον εκπαιδευτικό μέσα στη διαφάνεια.
Ο εκπαιδευτικός τις ελέγχει, σημειώνει σχόλια και υποδείξεις για τη διόρθωση των λαθών/ τη βελτίωση της εργασίας. Βαθμολογεί την εργασία
Ο εκπαιδευτικός παραδίδει τις φωτοτυπίες μέσα στη διαφάνεια.
Ο μαθητής διορθώνει τα λάθη του. Τοποθετεί τη διαφάνεια με την φωτοτυπία στον προσωπικό του φάκελο.
Δεύτερος τρόπος: Εργασίες σε ηλεκτρονική μορφή
Μέσω εργαλείου ασύγχρονης εκπαίδευσης (π.χ. email, Eclass, e-me, Edmondo) αποστέλλουμε εργασίες στους μαθητές
Οι μαθητές/τριες τις συμπληρώνουν και μας τις αποστέλλουν ηλεκτρονικά
Ο/Η εκπαιδευτικός τις διορθώνει, προσθέτει παρατηρήσεις και υποδείξεις και τις αποστέλλει στους μαθητές ηλεκτρονικά.
Κατόπιν, αποθηκεύει τις εργασίες στον ηλεκτρονικό ατομικό φάκελο του μαθητή.
Ψηφιακά εργαλεία για τη δημιουργία εργασιών
Στο Διαδίκτυο υπάρχουν εφαρμογές του Web 2.0, οι οποίες προσφέρουν τη δυνατότητα της δημιουργίας και διαχείρισης ψηφιακών εργασιών. Μια από αυτές είναι το Showbie
Διαδικασία
Ο/Η εκπαιδευτικός συνδέεται στον ιστότοπο https://www.showbie.com/ και δημιουργεί έναν λογαριασμό ή συνδέεται με τον λογαριασμό που έχει στο gmail.
Με τη δημιουργία του λογαριασμού αποκτά αυτόματα έναν κωδικό αριθμό, τον οποίο γνωστοποιεί στους μαθητές του.
Στη συνέχεια, ο/η εκπαιδευτικός δηλώνει το σχολείο που εργάζεται ή το προσθέτει και δημιουργεί την τάξη του.
Κατόπιν, δημιουργεί φύλλα εργασίας.
Οι μαθητές/τριες συνδέονται στον λογαριασμό του εκπαιδευτικού με τον κωδικό εισόδου, συμπληρώνουν τα ψηφιακά φύλλα εργασίας και τα αποστέλλουν στον/την εκπαιδευτικό. Οι εργασίες εμφανίζονται στον λογαριασμό του εκπαιδευτικού.
Ο/Η εκπαιδευτικός διορθώνει τις εργασίες, προσθέτει σχόλια και συμβουλές για τη βελτίωσή τους (με κείμενο ή και ήχο) καθώς και παραπομπές σε υλικό για επιπλέον μελέτη ή εξάσκηση.
Να σημειώσουμε ότι η εφαρμογή καταγράφει τις εργασίες που αποστέλλει κάθε μαθητής, τις βαθμολογίες και τα σχόλια του/της εκπαιδευτικού.
Θα επανέλθουμε με ένα παράδειγμα.
Πώς αξιολογώ μια εργασία στο σπίτι;
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών έχουν γραφτεί και συζητηθεί πολλά γύρω από την αποτελεσματική χρήση της αξιολόγησης των εργασιών. Δυστυχώς, πολλοί εκπαιδευτικοί εξακολουθούν να προσκολλώνται επίμονα σε «παραδοσιακές» πρακτικές οι οποίες είναι, στην καλύτερη περίπτωση αναποτελεσματικές και στη χειρότερη περίπτωση, αντιπαραγωγικές για τους στόχους της σύγχρονης εκπαίδευσης.
Πρώτα, είναι απαραίτητο να διακρίνουμε την αξιολόγηση από τη βαθμολόγηση των εργασιών
Η αξιολόγηση (assessment) αφορά στον έλεγχο των γνώσεων/ικανοτήτων των μαθητών, περιλαμβάνει έγκαιρη, λεπτομερή ανατροφοδότηση με βάση σαφώς καθορισμένα μαθησιακά αποτελέσματα και συνδέεται με την περιγραφική αξιολόγηση.
Η αξιολόγηση (evaluation) συνδέεται με τον βαθμό της εργασίας, με γράμμα ή αριθμό, ο οποίος συνήθως προκύπτει με βάση προκαθορισμένα κριτήρια και πολύ συχνά σε σύγκριση με τις εργασίες άλλων μαθητών.
Επομένως, η αξιολόγηση της εργασίας αποσκοπεί να ενημερώσει τόσο τον εκπαιδευτικό όσο και τον μαθητή για το αποτέλεσμα της διδασκαλίας. Ο εκπαιδευτικός έχει στη διάθεσή του δεδομένα που δείχνουν πόσο ήταν αποτελεσματική η διδασκαλία του (μέθοδος, στρατηγικές, εκπαιδευτικό υλικό), να την αναπροσαρμόσει ώστε να γίνει περισσότερο αποτελεσματική. Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να αξιολογήσουν τη γνώση ή και τις ικανότητες που απέκτησαν στο τέλος μιας ενότητας: τι κατάφεραν και τι όχι, γιατί συνέβη αυτό, ποιες ελλείψεις/δυσκολίες έχουν ακόμη.
Η αξιολόγηση είναι μια αμφίδρομη διαδικασία. Ξεκινά με τη συμπλήρωση της εργασίας από τους μαθητές, συνεχίζει με την αξιολόγηση από τον εκπαιδευτικό και την ανατροφοδότηση προς τον μαθητή και ολοκληρώνεται με τη συζήτηση ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και τον μαθητή όπου απαντώνται τυχόν ερωτήσεις, δίνονται διευκρινίσεις για τις διορθώσεις/τις προτάσεις βελτίωσης και παρέχεται επιπλέον υλικό για περαιτέρω εξάσκηση.
Επομένως, η αξιολόγηση των εργασιών δεν γίνεται αποκλειστικά για τη βαθμολογία. Μόλις οι μαθητές δουν βαθμό στην εργασία τους, δεν τους ενδιαφέρει πλέον η ανατροφοδότηση -πώς θα βελτιώσουν την επίδοσή τους- επειδή διαμορφώνουν την αντίληψη ότι η εργασία τους ολοκληρώθηκε και δεν χρειάζεται να ασχοληθούν πλέον με αυτήν.
Εγκύκλιοι του ΥΠ.Π.Ε.Θ με θέμα: «Κατ’ οίκον εργασίες».
Φ.12/428/85241/Γ1/18-8-2003
f12-428_85241_G1_18_8_2016
και Φ.12/342/35602/Γ1/9-5-2005
Φ.12_342_35602_Γ1_9-5-2005
